Προς

το Διευθυντή της Εφημερίδας ‘Η Ελλάδα Αύριο’

          Αθήνα, 29 Οκτωβρίου 2012

                                                                               Α.Π. 33340

Αξιότιμε κύριε Διευθυντά

Σε νέο άρθρο της εφημερίδας σας στο φύλλο της 29^ης Οκτωβρίου 2012 , με τίτλο « Περί της Θλιβερής εικόνας Νο 2», που υπογράφεται και πάλι από τον αρθρογράφο σας κ. Σ. Σουρμελίδη, διατυπώνονται ορισμένα ερωτήματα, ως απάντηση της επιστολής που σας αποστείλαμε, τα οποία διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα όσον αφορά τους κινδύνους που ενέχει για τη δημόσια υγεία και τον ασθενή, η συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία. Για την αποκατάσταση της αλήθειας, θα θέλαμε για μια ακόμη φορά ως Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών να επισημάνουμε τα παρακάτω:

Πρώτον, ο ιατρικός κόσμος δεν έχει καμία εμμονή με τη συνταγογράφηση εμπορικών όρων, όπως ανακριβώς αναφέρει ο συντάκτης σας. Η μόνη εμμονή που έχουμε, είναι η εμμονή μας να προστατεύσουμε την υγεία των ασθενών μας . Θεωρούμε ότι η επιμονή κάποιων να επιβάλλουν στη χώρα μας την υιοθέτηση ενός συστήματος συνταγογράφησης φαρμάκων με βάση τη δραστική ουσία και τη φθηνότερη τιμή και όχι τη θεραπευτική ικανότητα , το οποίο δεν εφαρμόζεται σε καμία χώρα που διαθέτει προηγμένο σύστημα υγείας, στρέφεται σε βάρος της υγείας των ασφαλισμένων- ασθενών. Ας μας πεί ο κ. Σουρμελίδης, σε ποια χώρα του κόσμου εφαρμόζεται το σύστημα συνταγογράφησης που ο ίδιος υπερασπίζεται;

Δεύτερον, ξεκαθαρίζουμε στον κ. Σουρμελίδη ότι η συνταγογράφηση εμπορικής ονομασίας δεν αποτελεί παρέμβαση σε μια μη επιστημονική διαδικασία. Αντίθετα, αποτελεί επιστημονική διαδικασία για τους εξής απλούστατους λόγους.

• Καταρχήν, η συνταγογράφηση της φαρμακευτικής αγωγής αποτελεί τον πυλώνα της θεραπείας και είναι ευθύνη, επιστημονικά και δεοντολογικά, μόνο του γιατρού. Η αλλαγή λοιπόν του σκευάσματος, η επιλογή ενός παρεμφερούς σκευάσματος με την ίδια δραστική ουσία, ή λίγο διαφορετική από τρίτους, εκτός του θεράποντος γιατρού, με κριτήριο τη φθηνότερη τιμή ( άρα εμπορικό κριτήριο) μπορεί να αποβεί μοιραία τόσο για την αποτυχία του θεραπευτικού σχήματος και της συμμόρφωσης του ασθενούς στο φάρμακο, όσο και για τη ζωή του.
• Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι όλα τα φάρμακα με την ίδια δραστική ουσία, δεν ταιριάζουν σε όλους τους ασθενείς το ίδιο.  Παράδειγμα: Αν ένας ασθενής που είναι καλά ρυθμισμένος στο αντιπηκτικό φάρμακο Α, πάρει ξαφνικά το Β με την ίδια δραστική ουσία, τότε μπορεί να παρουσιάσει στο Β αιμορραγία (παρενέργεια). Αντίθετα, αν ένας άλλος ασθενής που είναι καλά ρυθμισμένος  στο αντιπηκτικό φάρμακο Β, πάρει ξαφνικά το Α με την ίδια δραστική ουσία, τότε μπορεί να κάνει θρόμβο (δηλαδή την αντίθετη παρενέργεια). Γι αυτό, σε δύο φάρμακα αντιπηκτικά με την ίδια δραστική ουσία, μπορεί να έχουμε στο ένα αιμορραγία και στο άλλο θρόμβο. Αυτό το φαινόμενο έχει να κάνει με το λεγόμενο Θεραπευτικό Παράθυρο του κάθε σκευάσματος μέσα στον οργανισμό του κάθε αρρώστου. Το ποιο Σκεύασμα ρυθμίζει καλύτερα τον κάθε ασθενή, αφορά τη λεγόμενη ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗ του φαρμάκου και είναι ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΘΕΡΑΠΟΝΤΟΣ ΙΑΤΡΟΥ
• Συνεπώς, αποτελεσματική Συνταγογράφηση σημαίνει: Προσδιορισμός προβλήματος, χορήγηση κατάλληλης Φαρμακευτικής αγωγής, Συγκεκριμένο θεραπευτικό μόριο, Συγκεκριμένη θεραπευτική δόση, χορήγηση Συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στη Συγκεκριμένη φαρμακομορφή. Αυτή η διαδικασία πως διασφαλίζεται με τη συνταγογράφηση μόνον δραστικής ουσίας; Ποιος είναι υπεύθυνος αν υπάρξουν ανεπιθύμητες παρενέργειες; Ο γιατρός που θα χορηγήσει το φάρμακο με βάση τη δραστική ουσία, ο φαρμακοποιός που θα χορηγήσει το φθηνότερο, ο ασθενής που πήρε το φάρμακο που του έδωσαν ή ο ΕΟΦ που έδωσε την άδεια κυκλοφορίας στο συγκεκριμένο σκεύασμα;

Τρίτον, αναφέρει ο κ. Σουρμελίδης ότι το ζήτημα της καθαρότητας της δραστικής ουσίας είναι θέματα του ΕΟΦ και των επιστημόνων κι ότι ο έλεγχος γίνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες κι όχι τους γιατρούς. Ξεχνά βέβαια να πει ότι οι γιατροί είναι επιστήμονες, άρα οφείλουν να έχουν λόγο στο συγκεκριμένο ζήτημα, ανεξάρτητα αν αυτό σε κάποιους δεν αρέσει. Όπως επίσης ξεχνά να αναφέρει πως ο Ι.Σ.Α. έχει αναδείξει πρώτος το ζήτημα πως για να κυκλοφορήσει ένα φάρμακο στην αγορά με ασφάλεια πρέπει να προϋπάρχουν γι αυτό το φάρμακο πιστοποιημένες μελέτες κλινικής αποτελεσματικότητας και βιοδιαθεσιμότητας στον τοπικό πληθυσμό. Εμείς πρώτοι έχουμε απευθύνει το ερώτημα αν υπάρχει δυνατότητα ελέγχου της κλινικής αποτελεσματικότητας και βιοδιαθεσιμότητας στην Ελλάδα σήμερα. Αν έχει γίνει καμία μελέτη; αν αυτή έχει δημοσιοποιηθεί. Εμείς έχουμε αναδείξει το γεγονός πως σύμφωνα με τη νομοθεσία του ΕΟΦ, αρκεί για να κυκλοφορήσει στο ελληνικό εμπόριο ένα αντίγραφο φάρμακο η επίδειξη κάποιων μελετών βιοϊσοδυναμίας, κι αυτό όχι πάντα, οι οποίες όμως από μόνες τους δε διασφαλίζουν την ασφάλεια και την ποιότητα του φαρμάκου αφενός διότι δεν περιλαμβάνουν την ανάλυση του προϊόντος - κυρίως την καθαρότητα της δραστικής ουσίας από τις προσμίξεις της - και αφετέρου διότι έχουν μεγάλες αποκλίσεις από το πρωτότυπο, της τάξεως του 25%.  Αν λοιπόν ο γιατρός συνταγογραφεί μόνο τη δραστική ουσία, χωρίς να μπορεί να επιλέγει ποιο είναι το κατάλληλο φάρμακο για τον ασθενή του, τότε η Δημόσια Υγεία δεν τίθεται σε κίνδυνο;

Τέταρτον, ξεκαθαρίζουμε για μία ακόμη φορά τη θέση μας, ότι είμαστε υπέρ του εξορθολογισμού της υγειονομικής δαπάνης και της εξοικονόμησης πόρων, αλλά είμαστε αντίθετοι στην εφαρμογή αποφάσεων που ελλοχεύουν τον Δημόσιο Κίνδυνο αύξησης της νοσηρότητας, της θνησιμότητας, αλλά και της θνητότητας των πολιτών μας. Άλλωστε, το κράτος έχει ήδη πετύχει τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης με την προσφορά του φαρμάκου αναφοράς και τη δυνατότητα του ασθενή να επιλέξει το φάρμακο που προτείνει ο γιατρός του, πληρώνοντας ο ίδιος τη διαφορά. Αφού τελικά για το κράτος δε θα υπάρξει καμία οικονομική επιβάρυνση, γιατί η τόση επιμονή στην αποκλειστική αναγραφή της δραστικής ουσίας; Ποιο συμφέρον υπηρετεί η υιοθέτηση μιας μεθόδου που αφαιρεί από τον ασθενή τη δυνατότητα επιλογής της θεραπευτικής αγωγής που προτείνει ο γιατρός του, χωρίς να επιβαρύνονται επιπλέον τα Ταμεία;

Πέμπτον, ο Ι.Σ.Α. έχει ξεκάθαρα τοποθετηθεί και έχει ζητήσει από την Πολιτεία και τους αρμόδιους ελεγκτικούς μηχανισμούς της να προχωρήσει στη διεξαγωγή ελέγχων με εθνικά κριτήρια, τόσο στην Ανάλυση του τελικού προϊόντος, όσο και στις Μελέτες Σταθερότητας των φαρμάκων στο χρόνο και η δημοσιοποίηση αυτών των ελέγχων. Προσβλέπουμε σε άμεση επιτάχυνση και ενίσχυση της λειτουργίας του Ε.Ο.Φ. για τη διεξαγωγή ελέγχων των φαρμάκων πριν κυκλοφορήσουν, αλλά και της φαρμακο-επαγρύπνησης μετά την κυκλοφορία του τελικού προϊόντος. Ζητούμε την πιστοποίηση όλων των γενοσημων σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς συστήματος ταξινόμησης φαρμάκων στο ATC-System (Anatomical Therapeutic Chemical Classification System) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO). Απαιτούμε λυσιτελή αντιμετώπιση με αυστηρό νομικό πλαίσιο και κυρώσεις της αυτοθεραπείας, που συνοδεύεται από τη χορήγηση εκ μέρους των φαρμακοποιών φαρμάκων, για τα οποία απαιτείται ιατρική συνταγή, χωρίς την προσκόμιση της αντίστοιχης συνταγής, κάτι που αποτελεί ΜΟΝΑΔΙΚΟ φαινόμενο στην ελληνική πραγματικότητα. Σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν είναι νόμιμη η χορήγηση φαρμάκων χωρίς ιατρική συνταγή Προτείνουμε μια Εθνική Πολιτική Πρόληψης σε όλα τα επίπεδα, με στρατηγικό τρόπο που θα επιφέρει μείωση της εμφάνισης πολλών νοσημάτων και έμμεσα μείωση στην κατανάλωση φαρμάκου.

Γιώργος Πατούλης

Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών